Rozšírené vyhľadávanie Rozšírené vyhľadávanie
174

[WITKIEWICZ Stanisław Ignacy - negatyw fotografii portretowej]. [l lub II 1938]. Negatyw celuloidowy - zdjęcie wykonane przez Fryderykę Olesińską w Warszawie.

add Vaša poznámka 
Popis položky
[WITKIEWICZ Stanisław Ignacy - negatyw fotografii portretowej]. [l lub II 1938]. Negatyw celuloidowy form. 11,5x8,6 cm. Zdjęcie wykonała Fryderyka Olesińska w Warszawie.
Artysta ujęty w popiersiu. Zdjęcie wykonane na błonie Kodak (na dolnym marginesie nadruk: "Eastman-Nitrate-Kodak"). Na dolnym marginesie kliszy odręczny napis zielonym atramentem: "Witkacy Witkiewicz". Niewielkie zaplamienia, lekkie zarysowania, stan ogólny dobry. Ilustracja na przedniej okładce katalogu.
Stanisław Ignacy Witkiewicz, pseudonim artystyczny „Witkacy” (ur. 24 lutego 1885 w Warszawie, zm. 18 września 1939 w Jeziorach) – pisarz, malarz, filozof, dramaturg i fotografik. Twórca Teorii Czystej Formy. Uczestnik seansów spirytystycznych, a także eksperymentator substancji psychoaktywnych, czego odzwierciedleniem były pastele wykonane w założonej Firmie Portretowej. Przez lata, wraz z przyjaciółmi, organizował sesje fotograficzne, gdzie inscenizując niecodzienne sytuacje, dokumentował je dziesiątkami zdjęć.

Okoliczności powstania fotografii przedstawia Stefan Okołowicz:

                                                                                 Witkacy i Fryderyka Olesińska
Stanisław Ignacy Witkiewicz-Witkacy poznał fotografkę Fryderykę Olesińską (1900-1944) prawdopodobnie w październiku 1937 roku przez znajomą Zofię Chomętowską, która również oddawała się pasji fotografowania. Okazją stała się wizyta zaproszonego do Polski niemieckiego filozofa profesora Hansa Corneliusa. Witkacy, chcąc uatrakcyjnić pobyt swojemu Mistrzowi zorganizował spotkania towarzyskie nie tylko z filozofami. Jeden z wieczorów Witkacy i Cornelius spędzili w towarzystwie Chomętowskiej i jej przyjaciółek, między innymi właśnie Olesińskiej. Cornelius ze wzruszeniem wspominał później ten uroczy wieczór w towarzystwie rozbawionego „wianuszka pięknych kobiet“. Chomętowska wykonała wtedy kilka fotografii pamiątkowych. Na jednej z nich Olesińska zabawnie pozuje do zdjęcia, karmiąc filozofa niewielką kanapką bądź ciastkiem. Wykorzystując pobyt Corneliusa w Warszawie Olesińska sportretowała go w swoim atelier fotograficznym na ul. 6 sierpnia 12. We wspomnieniach zatytułowanych Podróż po Polsce z odczytami – październik 1937. Niemiecka filozofia w Polsce, Cornelius uznał portret Olesińskiej za "najlepsze zdjęcie, jakie mu kiedykolwiek zrobiono". Podobnie zachwycał się fotografiami Olesińskiej Witkacy, którego sfotografowała razem z jego ukochaną Marią Zarotyńską. W liście do Marii z 25 IV 1938 r. napisał: "Zdjęcia wspaniałe – moje i Twoje". Zachowały się trzy, jedno ich wspólne oraz osobny portret Marii i portret Witkacego. Dwa pierwsze sygnowane są stemplem: "ATELIER FOTOGRAFICZNE Fr. OLESIŃSKIEJ, Warszawa, 6 – go Sierpnia 12, tel. 70 – 800", a zdjęcie trzecie, portret Witkiewicza autorka podpisała ołówkiem: "Fr. Olesińska". Wystawiony na aukcji negatyw dotyczy tego właśnie portretu.
Fotografie Marii Zarotyńskiej miały posłużyć dla reklamy. Olesińska zachwycona jej urodą znalazła dla niej rolę w filmie znajomego reżysera. W tej sprawie w kwietniu 1938 roku  Witkacy napisał do Marii z Zakopanego: "Jest tu Olesińska, która ma rolę dla Ciebie, zna reżysera i chce Ciebie wkręcić w ten film. Teraz jedzie do W[arszawy]. Daj jej Twój adres, aby Cię zawiadomiła".
Fryderykę Olesińską spostrzegano jako wybitną fotografkę. Przed zmianą nazwiska nazywała się Frida Opozdower. Studiowała filozofię na Uniwersytecie Warszawskim. W roku akademickim 1924/25 w Kole Filozoficznym Studentów UW wygłosiła odczyt O kinematografii w związku z zagadnieniem ruchu. Fotografii uczyła się w wiedeńskiej  wyższej szkole "Graphische Lehr- und Versuchsanstalt" (nowa nazwa od 1923 r. znanej szkoły "Lehr-und Versuchsanstalt für Photographie und Reproduktionsverfahren"). Jej mistrzynią była fotografka Trude Fleischmann, która należała do Photographische Gesellschaft in Wien. Olesińska zadebiutowała na wystawie w Zachęcie w maju 1935 r. Recenzenci pisali o niej jako o najwybitniejszej portrecistce, która "odrzuca wszystkie tradycje i wszystkie nakazy, kanony dawniejszej estetyki i mody".  "Jej wystawa – pisał Jan Sunderland o indywidualnym pokazie w 1937 roku – jest po prostu ilustracją do dziejów kultury umysłowej w Polsce: jej modele rekrutują się przeważnie spośród filozofów i artystów".
Z niezwykłej twórczości Olesińskiej niestety zachowały się po wojnie tylko nieliczne odbitki pozytywowe oraz drukowane w prasie reklamy, a także opublikowane między innymi motywy warszawskie "potraktowane z umiarem i talentem", jak np. cykl Za Żelazną Bramą i znakomite portrety znanych osobistości, na przykład portret zatytułowany Minister J. Twardowski opublikowany w "Przeglądzie Fotograficznym" w 1937 r.
Podczas okupacji Olesińska pracowała w Poradni Pedagogicznej TPD na terenie Getta w Warszawie. Została rozstrzelana przez Niemców w 1944 roku. (źródło informacji: Judyta Braude "Relacja 03/2360; w Archiwum Yad Vashem").
Nieznane są także losy jej archiwum fotograficznego, zwłaszcza negatywów. Jaką drogę przebył wystawiony na aukcji negatyw trudno ustalić. Pozostają tylko przypuszczenia badaczy.

Dzięki uprzejmości pana Stefana Okołowicza w celach ilustracyjnych reprodukowano pochodzącą z jego kolekcji fotografię Fryderyki Olesińskiej wykonaną w 1938, przedstawiającą Witkacego z Marią Zarotyńską.
Dražba
135. aukcia antikvariátov (11/12-06-2022)
gavel
Dátum
11 Jún 2022 CEST/Warsaw
date_range
Počiatočná cena
10 909 EUR
Cena predaja
Žiadne ponuky
Položka už nie je dostupná
Zobrazení: 946 | Obľúbené: 9
Dražba

Antykwariat RARA AVIS

135. aukcia antikvariátov (11/12-06-2022)
Dátum
11 Jún 2022 CEST/Warsaw
Priebeh licitácie

Budú licitované všetky položky

Dražobný poplatok
10.00%
OneBid neúčtuje dodatočné poplatky za dražbu.
Zvyšovanie ponuky
  1
  > 5
  50
  > 10
  200
  > 20
  500
  > 50
  1 000
  > 100
  2 000
  > 200
  5 000
  > 500
  10 000
  > 1 000
  20 000
  > 2 000
  50 000
  > 5 000
  100 000
  > 10 000
 
Všeobecné podmienky
O dražbe
FAQ
O predajcovi
Antykwariat RARA AVIS
Kontakt
Antykwariat "RARA AVIS" s.c.
room
ul. Szpitalna 11
31-024 Kraków
phone
+48124220390
Otváracie hodiny
Pondelok
10:00 - 18:00
Utorok
10:00 - 18:00
Streda
10:00 - 18:00
Štvrtok
10:00 - 18:00
Piatok
10:00 - 18:00
Sobota
10:00 - 14:00
Nedeľa
Zatvorené
keyboard_arrow_up