Henryk Berlewi [1894 Warszawa – 1967 Paryż) – malarz, teoretyk i krytyk sztuki, czołowy reprezentant awangardy lat 20. XX wieku, prekursor op-artu i jeden z najwybitniejszych twórców XXw.
Studiował w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie (1904–1909), w akademii sztuk pięknych w Antwerpii, następnie w École des Beaux-Arts w Paryżu (1911–1912) i warszawskiej Szkole Rysunkowej (1913).
Wczesną twórczość Berlewiego cechował silny wpływ ekspresjonizmu i Marca Chagalla. W latach 1914–1918 zainteresował się dadaizmem i futuryzmem. Poglądy artystyczne Berlewiego ugruntowały się podczas pobytu w Berlinie (1922–1923), gdzie zetknął się z czołowymi twórcami awangardy europejskiej: Theo van Doesburgiem, Vikingiem Eggelingiem, Ludwigiem Miesem van der Rohe i László Moholy-Nagyem.
Po powrocie do Polski włączył się w działalność ruchu awangardowego, został członkiem grupy Blok. Zafascynowany pięknem i magią maszyny, Berlewi wprowadził do malarstwa technikę inspirowaną jej precyzją – mechanofakturę, której teorię opracował jeszcze w Berlinie (Mechanofaktura, Warszawa 1924). Mechanofaktura polegała na mechanicznym odtwarzaniu uporządkowanych, schematycznych form (linii prostych i figur geometrycznych) za pomocą perforowanych szablonów. Kolorystyka ograniczała się do czerni i bieli, niekiedy ożywionych czerwienią (Mechanofaktura — Blanc-rouge-noire ,1924; Konstrukcja mechanofakturowa, ok. 1924).
W 1928 r. opuścił Polskę i na stałe zamieszkał w Paryżu, gdzie zajmował się głównie malowaniem portretów. Brał udział w życiu artystycznym awangardy europejskiej, wystawiał m.in. w Paryżu, Berlinie, Zurychu, Londynie, Nowym Jorku, podczas pobytu w Polsce w 1966 r. – w Warszawie, Łodzi, Zielonej Górze. Zagadnieniami mechanofaktury zajął się ponownie w 1957 r., prowadząc ożywioną działalność i uczestnicząc w licznych wystawach sztuki abstrakcyjnej.
