Okolicznościowy medal autorstwa Anny Marii Saint Urbain, ofiarowanego przez miasto Nancy Stanisławowi Leszczyńskiemu i Ludwikowi XV z okazji wzniesienia w 1755 roku pomnika króla Francji.
Bardzo ładnie zachowana.
Średnica 50 mm, Waga 65,4 g.
Awers: popiersie Stanisława Leszczyńskiego w peruce w lewo
STANISLAUS I D G REX POL MAG DUX LIT LOTH ET BAR
Rewers: pomnik Ludwika XV w stroju Rzymianina, u stóp siedzące Sprawiedliwość i Mądrość, w odcinku CIVITAS NANCEIANA MDCCLV
UTRIUSQUE IMMORTALITATI
Edward Raczyński o tym medalu pisze tak "Numizmat niniejszy wystawia posąg, który Leszczyński zięciowi swemu Ludwikowi XV w miecie Nancy wystawił. Pomnika tego, w czasach rewolucyi francuzkiej zburzonego, gdy medal nasz nie zupełne stawia wyobrażenie, sądzimy, iż nam należy dokładniejsze dać opisanie.
Król Ludwik jest odziany obyczajem Rzymian tryumfujących. Pogląda na Francyę, a prawą rękę, w której trzyma buławę, ku niemieckiej krainie wyciąga. Posąg jest bronzowy i ma stóp paryzkich 11, cztery cale wysokości. Podstawa jest z marmuru białego, każda z czterech stron ma śpiżowe wypukłe rycia.
Na pierwszym jest ślub Ludwika XV z królową Maryą, córką Stanisława z napisem: Hoc praesago jungemur nexu. MDCCXXV. Tym wieszczym związkiem jesteśmy spojeni 1725. Na drugim przylatujący z nieba pokój rozbrania walczących, wskazując na Lotaryngię, którą po herbie łatwo poznać można, z napisem: UNIVERSAE PRAEMIUM PACIS MDCCXXXIV. To jest: nagroda powszechnego pokoju 1734. Na trzecim Lotaryngia, pod wyobrażeniem niewiasty, przy której geniusz na rogu Amaltei siedzący, spoglądający na słońce, około którego jest godło Ludwika XIV. NEC PLURIBUS IMPAR. To jest: nikt mu nie zrówna. Drugi na tejże stronie jest napis: QUANTUS HINC MIHI SPLENDOR MDCCXXXVII. To jest: jaka ztąd dla mnie świetność 1737. Na czwartym ustanowienie akademii i nauk w mieście Nancy, wyrażone jest przez Minerwę na obłokach się okazującą. Minerwa trzyma w jednej ręce wieniec, w drugiej lilię. Przydano napis: LILIARUM NATIVI FRUCTUS MDCCLI. To jest: właściwe lilii owoce 1751. Przy czterech podstawy rogach, są cztery posągi, to jest: sprawiedliwość, roztropność, męztwo i łaskawość.
Posąg i niskorzeźby, robili Guebal i Chifflet, snycerze królewscy. Dnia 15 Lipca roku 1755 odlana była owa statua w Lunewillu. Całe dzieło, rachując nawet, co snycerzom i odlewającym zapłacono, mało co więcej jak 16 tysięcy czerwonych złotych kosztowało. Przy odkryciu tej statuy była wspaniała uroczystość dnia 26 Listopada roku 1755. Dnia 27 Listopada tegoż roku, medal niniejszy bity staraniem magistratu oddany był królowi Stanisławowi, a królowi francuzkiemu przez wysłanych z tego miasta deputowanych, ofiarowany dnia 14 Grudnia. Na pierwszym kamieniu umieszczonym w fundamentach budynków, otaczających plac, wyryto dla pamiątki napis następujący: STANISLAUS REX ET MAGNUS LITHUANIAE DUX ET DUX LOTHARYNGIAE ET BARI FORUM HOC REGIUM AMPLISSIMIS UNDIQUE AEDIFICIIS EXORNATUM AUGUSTA LUDOWICI XV EFFIGIE INSIGNITUM AD UDBIS PRIMARIAE ORNAMENTUM ET COMMODA PUBLICA EXSTRUI CURAVIT ANNO MDCCLII. PRIMUM HUNC LAPIDEM SOLEMNITER POSUIT PLAVDENTIBUS CIVIBUS FRANCISCUS MAXIMILIANUS DUX DE TENCZVN OSSOLINSKI SUPREMUS AULAE REGIAE IN LOTHARYNGIA PRAEFECTUS REGIORUM GALLIAE ORDINUM EQVES TORQUATUS. To jest: Stanislaw król polski, wielki książę litewski, xiążę Lotaryngii i Baru, plac ten królewski wspaniałemi ze wszech stron gmachami ozdobiony, wyrazem dostojnym Ludwika XV zaszczycony, ku okazałości stołecznego miasta i wygodzie publicznej założyć kazał roku 1732. Pierwszy tam kamień przy wesołych okrzykach obywateli, położył Franciszek Maxymilian xiążę z Tenczyna Ossoliński, najwyższy przełożony (marszałek) dworu królewskiego w Lotaryngii orderów królewskich francuzkich kawaler."
